ΤΑΙΠΕΔ και Λιμάνια: «Ωδινεν όρος και έτεκε μυν»

Για την ολοκλήρωση του περίφημου «σχεδίου Ποσειδών» ακούμε από το Υπουργείο, το σχετικό με τη Ναυτιλία, εδώ και καιρό. Το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων και οι έξι σύμβουλοί του είχαν λάβει απανωτές παρατάσεις για να παρουσιάσουν την περιβόητη μελέτη τους... 

Το Σχέδιο για την αξιοποίηση των λιμανιών το περιμένουμε εδώ και ένα (1) ολόκληρο χρόνο! Το περίμεναν στην τρόικα και στο Μέγαρο Μαξίμου, με βάση την τελευταία παράταση, από τα τέλη Φεβρουαρίου. Μάλιστα εκδόθηκε ανακοίνωση του ΤΑΙΠΕΔ στις 28 Φεβρουαρίου  (κατ’ εντολή του ιδίου του πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά), προκειμένου να κατευνάσει την τρόικα η οποία περίμενε εκείνη την ημέρα το τελικό σχέδιο!

Τελικά μετά από τη χρονοβόρο αυτή προσπάθεια(!) παρεδόθη προ ημερών ένα κείμενο 13 σελίδων, το οποίο απλώς περιγράφει τα θετικά και τα αρνητικά της πώλησης ποσοστού και της πολυετούς παραχώρησης!!!

 Όσο και να είναι δικαιολογημένο κάποιος να τρίβει τα μάτια του με το απίθανο αυτό το αποτέλεσμα, δεν περιορίζεται η ευθύνη για όσους ανέθεσαν στο ΤΑΙΠΕΔ (!) την αρμοδιότητα να εκπονήσει επιχειρησιακό πρόγραμμα για την εθνική λιμενική οικονομία…

Οι αρμόδιοι Υπουργοί και τα στελέχη της Τρόικας έχουν ευθύνη.

Προφανώς, και εις βάρος της οικονομίας της χώρας, δεν θα έχουν την δυνατότητα να “αξιοποιήσουν” ιδέες, αφού, θα διαπιστώσουν πως, σε καμία από τις 13 σελίδες, δεν περιλαμβάνονται συγκεκριμένες προτάσεις για το πώς πρέπει να αξιοποιηθούν ο ΟΛΠ, ο ΟΛΘ και άλλα δέκα μεγάλα λιμάνια της χώρας που λειτουργούν με τη μορφή της ανώνυμης εταιρείας… 

Να θυμηθούμε πως οι μαθητευόμενοι μάγοι του ΤΑΙΠΕΔ, για τη λειτουργία της σύγχρονης λιμενικής βιομηχανίας, είχαν αρχίσει μεθοδευμένα να διοχετεύουν ιδέες για λύσεις τύπου “Master Concession”,  δηλαδή την ενιαία παραχώρηση κάθε λιμένα. Σε εκείνο το λακωνικό δελτίο τύπου η διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ υποστήριζε πως εξετάζονται μόνον δύο εναλλακτικές περιπτώσεις για την αξιοποίηση των λιμανιών:  Πρώτον, η παραχώρηση των επιμέρους δραστηριοτήτων του λιμένα με συμβάσεις που θα εξασφαλίζουν την πραγματοποίηση επενδύσεων και την παροχή υψηλού επίπεδου υπηρεσιών.  Δεύτερον, «η ενιαία παραχώρηση του συνόλου των δραστηριοτήτων του λιμένα (Master Concession), μέσω πώλησης πλειοψηφικού πακέτου μετοχών της Α.Ε. και παράλληλη επαναδιαπραγμάτευση της υφιστάμενης σύμβασης παραχώρησης του λιμένα μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και Α.Ε., προκειμένου να εναρμονιστεί με τις σύγχρονες διεθνείς πρακτικές και να εξασφαλιστούν επενδύσεις και υψηλά επίπεδα υπηρεσιών». 

Φαίνεται πως, το Ευρωπαϊκό κεκτημένο στη λιμενική βιομηχανία με την επικράτηση στην Ευρώπη κατά 94% περίπου της Πρώτης επιλογής, δυσκόλεψε τους μελετητές να υποστηρίξουν πρόταση για ολική παραχώρηση και το άφησαν για “πολιτική διευθέτηση”...

Επιλογή όμως που δεν είναι συμβατή με τα χαρακτηριστικά και τις εξαιρετικές ιδιαιτερότητες μια αγοράς που όλο και περισσότερο δείχνει την αποτελεσματικότητα της και ανεβάζει την απόδοση της όταν «συνυπάρχουν δημόσιος και ιδιωτικός τομέας» στη λιμενική βιομηχανία με τον καθένα στο ρόλο του…

Παρατηρήσεις επί του Νομοσχεδίου «Ανασυγκρότηση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου και άλλες διατάξεις»

Κυριολεκτώντας ο τίτλος του Νομοσχεδίου θα έπρεπε να είναι: “Διάλυση ενός Αρχηγείου και άλλες διατάξεις…”

Υπάρχουν πράγματι κεφάλαια στο Νομοσχέδιο που διευθετούν, τακτοποιούν και επιλύουν προβλήματα σε θετική κατεύθυνση. Ο πυρήνας όμως και η βασική ταυτότητα αυτού του Νομοσχεδίου είναι η κατάργηση σημαντικού μέρους των διατάξεων του Ν.3922/11 που αποτελεί Ιδρυτικό Νόμο για το Λιμενικό Σώμα- Ελληνική Ακτοφυλακή.

Η ασθενική αναφορά σε ένα Αρχηγείο που έχει την ευθύνη να παρακολουθεί τις υπηρεσίες του και την σωστή εκπλήρωση των καθηκόντων συνολικά του Υπουργείου, είναι χαρακτηριστική της αντίληψης για ένα στρατιωτικοποιημένο Υπουργείο.

Η αναφορά ότι στις διεθνείς σχέσεις του Λιμενικού Σώματος θα χρησιμοποιείται ο αγγλικός όρος “Hellenic Coast Guard” και όπου στην κείμενη νομοθεσία αναφέρεται ο όρος “Λιμενικό Σώμα- Ελληνική Ακτοφυλακή” θα νοείται εφεξής “Λιμενικό Σώμα” δεν είναι απλό παιχνίδι με τις λέξεις, αλλά διασφάλιση της επικράτησης της πλέον συντηρητικής αντίληψης για την οργάνωση του κράτους σε έναν κατεξοχήν αναπτυξιακό τομέα.

Η συμπερίληψη στην αποστολή του Λ.Σ. θεμάτων που αφορούν στην “υποστήριξη” της εμπορικής ναυτιλίας σε τομείς όπως α) η διαμόρφωση και η παρακολούθηση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας της εμπορικής ναυτιλίας, β) τι συνθήκες εργασίας των ναυτικών επί των πλοίων, γ) την ναυτική εκπαίδευση, δ) την παρακολούθηση των διεθνών εξελίξεων (!) για τη  ναυτιλία, ε) την συμμετοχή στις εργασίες των σχετικών με τη ναυτιλία διεθνών οργανισμών (!) και οργάνων της ΕΕ για την υποστήριξη (!) των Ελληνικών θέσεων κλπ. είναι η επιστροφή σε μια περίοδο λειτουργίας «Στρατιωτικού» καθεστώτος…

Εποπτεία επιχειρηματικής δραστηριότητας υψηλών προϋπολογισμών από στρατιωτικό σώμα... Απογύμνωση του Λιμενικού Σώματος από την βασική του υπαρξιακή του αναφορά, την ΑΚΤΟΦΥΛΑΚΗ... Στρατιωτικοποίηση της ναυτιλίας, αλλά και συνολικά και του τομέα της θαλάσσιας οικονομίας, σε μια στιγμή μάλιστα που, με τη διακήρυξη της Λεμεσού, η Ευρώπη προχωράει στην “Ολοκληρωμένη Πολιτική για τους Ωκεανούς και της Θάλασσες”... Υπηρεσίες όπως η ναυτική εκπαίδευση, η ναυτική εργασία, οι θαλάσσιες συγκοινωνίες κλπ, σύμφωνα με το άρθρο 6 υπάγονται σε στρατιωτική ιεραρχία, γεγονός μοναδικό σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον κόσμο....

Πρόταση Α.

Συνίσταται Υπηρεσία Διεθνούς Εκπροσώπησης, με κατάλληλα κατηρτισμένο πολιτικό προσωπικό, υψηλής εξειδίκευσης. Σκοπός  αυτής, εκτός των άλλων, θα είναι η προετοιμασία των εθνικών θέσεων και η εκπροσώπηση με συνέχεια και συνέπεια της χώρας στα διεθνή όργανα (ΙΜΟ, ΕΕ κλπ) και διασκέψεις τις σχετικές με τα της θαλάσσιας οικονομίας και ιδιαιτέρως με τα της ναυτιλίας, συμπεριλαμβανομένων και των προτάσεων για την εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με τις υποχρεώσεις μας προς τις διεθνείς συμβάσεις.

Για τη “Στρατηγική ανάπτυξης εθνικού λιμενικού συστήματος”.

1. Έχει ως πρόταση την λειτουργία της ΓΓΛΠ & Ναυτιλιακών Επενδύσεων. Ο όρος όμως «Ναυτιλιακή Επένδυση» στη διεθνή βιβλιογραφία παραπέμπει στο πλοίο πρωτίστως και δευτερευόντως στη ναυπηγοεπισκευασία… Τι θέλει να πει ο ποιητής; Αν εννοεί τις λιμενικές υποδομές και επενδύσεις ας το αναφέρει ρητά προς αποφυγή πιθανών παρεξηγήσεων.
2. Προτείνει την ύπαρξη Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων. Εφόσον δεν την προκρίνει ως το Σύνταγμα ορίζει τις ανεξάρτητες αρχές, αλλά ως υποκείμενη υπηρεσία αυτοτελή υπό τον Υπουργό, τότε δεν υπάρχει λόγος για την διαμόρφωση ενός ακόμη φορέα. Αυτό είναι κρατισμός. Τη δουλειά της θα την διεκπεραιώσει αναγκαστικά η Επιτροπή Ανταγωνισμού και η σχετική Γεν. Γραμματεία (ΓΓΛΠ & Ναυτιλιακών Επενδύσεων).
3. Διαμορφώνονται θεσμικά τρεις κατηγορίες οργάνωσης των λιμανιών της χώρας. Α. Οι Ανώνυμες Εταιρείες των τεσσάρων Λιμενικών Δικτύων, Β. Οι Α.Ε. των συγχωνευμένων Λιμενικών Ταμείων, Γ. Τα δημοτικά Ταμεία και οι, υπό διαμόρφωση από τα διατεθειμένα προς συγχώνευση, ΑΕ.

Στην προοπτική όλα αυτά να ενταχθούν στα Περιφερειακά Δίκτυα Λιμένων ΑΕ.

Αντιλαμβανόμαστε ότι είναι ανεφάρμοστο να ενταχθούν στο Λιμενικό Δίκτυο ΑΕ της Α. κατηγορίας που είναι ενταγμένη στο χρηματιστήριο το οποιοδήποτε Δημοτικό Ταμείο, που υπάρχει για την απλή εξυπηρέτηση της περιοχής με περιορισμένη εμπορική δραστηριότητα. Ούτε ο Δήμος θα μπορέσει να εμπιστευθεί μια ΑΕ που αντικειμενικά πρέπει να στοχεύει στη μεγιστοποίηση του κέρδους, ούτε η ΑΕ θα θέλει να μπλέξει με μη κερδοφόρες δραστηριότητες…

Πρόταση Β.

Ας συζητήσουμε για την αναγκαιότητα ενός σχεδίου προς την Λιμενική Από-Συγκέντρωση του λιμενικού συστήματος. Προσδιορίζοντας το «άριστο» μέγεθος, να επιλεγεί η συγκρότηση ενός αριθμού ΠΕριφερειακών ΛΙμενικών ΣΥστημάτων (ΠΕ. ΛΙ. ΣΥ.), έτσι ώστε να υπάρχει η δυνατότητα ρύθμισης, εποπτείας, ελέγχου και εναρμόνισης με τις κατευθύνσεις του εθνικού λιμενικού σχεδιασμού. Να επισημάνουμε πως δεν εννοούμε τα Περιφερειακά αυτά Συστήματα ως το ανώτερο στάδιο της διοίκησης των λιμένων. Το κάθε λιμάνι έχει την δική του ιδιαιτερότητα. Το Περιφερειακό Σύστημα θα έχει την εποπτεία και την ευθύνη του σχεδιασμού του συνόλου της λιμενικής αγοράς της συγκεκριμένης περιφέρειας, σε εναρμόνιση με τους εθνικούς στόχους ( Ανώνυμες Εταιρείες Λιμάνια, Α.Ε. Λιμενικά Δίκτυα, Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία, Ιδιωτικά Τερματικά κλπ.). Κάθε λιμενική μονάδα, ανεξαρτήτως της ιδιαιτερότητας του παραγόμενου λιμενικού προϊόντος (ιδιωτικού αγαθού, δημοσίου ή μεικτού) και ανεξαρτήτως ιδιοκτησιακού καθεστώτος (ιδιωτικό, δημόσιο, δημοτικό ή μεικτό), θα αναφέρεται στον μοναδικό κρατικό φορέα διευθέτησης θεμάτων και κανόνων της αγοράς, που θα είναι το ΠΕ.ΛΙ.ΣΥ. της περιφέρειας που ανήκει. Το πλαίσιο έτσι της λειτουργίας τους και οι κανόνες του παιχνιδιού θα αφορούν σε ενιαία εθνική πολιτική, όπου την ευθύνη οριστικοποίησης και υλοποίησης θα έχουν αυτά τα περιφερειακά λιμενικά συστήματα (ΠΕ.ΛΙ.ΣΥ.), τα οποία θα αναφέρονται στην ΓΓΛΠ. Δεν θα αφορούν μόνο στα δημόσιας ιδιοκτησίας λιμάνια, αλλά στη λειτουργία του συνόλου της λιμενικής αγοράς και βιομηχανίας.