Η ώρα για θεσμούς παγκόσμιας εποπτείας της ναυτιλιακής αγοράς.

 

Η ραγδαία αύξηση της τιμής θαλάσσιας μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, τον τελευταίο ένα χρόνο, θα έχει σημαντικά αρνητικές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία και στους ρυθμούς ανάπτυξης της.

Δεν είναι μόνον οι σημαντικές πληθωριστικές πιέσεις, που θα επιδράσουν αρνητικά στο σύνολο των άλλων, εκτός μεταφορών, τομέων της οικονομίας, αλλά οι στρεβλώσεις που θα προκύψουν από τις ολιγοπωλιακές επιλογές εναρμονισμένων πρακτικών, σε παγκόσμιο πλέον επίπεδο.

Ακούμε και προφανώς έχει βάση, ότι για τις υπερπενταπλάσιες αυξήσεις, μέσα στο έτος, της τιμής μεταφοράς ενός “κουτιού” από την Κίνα στην Ευρώπη, ο λόγος ήταν οι επιδράσεις από την πανδημία στην εφοδιαστική αλυσίδα. Η περίπτωση της έλλειψης εμπορευματοκιβωτίων, δημιούργησε καθυστερήσεις και εξ’αυτού αύξηση των ναύλων…

Ακολούθως το Ever Given σφηνώνει στη διώρυγα του Σουέζ τον Απρίλιο, σταματώντας την κίνηση για σχεδόν μια εβδομάδα, γεγονός το οποίο προστέθηκε και αυτό στις αναφερόμενες πραγματικές αιτίες αύξησης πάλι των ναύλων, χωρίς όμως να αιτιολογεί πλήρως την αύξηση στο αντίστοιχο υψηλό το επίπεδο που παρουσιάστηκε στις μεταφορές π.χ. στον Ειρηνικό… Προφανώς υπάρχει η παγκοσμιότητα των επιδράσεων στις θαλάσσιες μεταφορές, αλλά από μόνη της η ερμηνεία αυτή δεν είναι επαρκής και για τούτο φαίνεται ότι η Αμερικανική διοίκηση δεν έχει πειστεί και ο πρόεδρος Μπάϊντεν έδωσε εντολή ώστε η US Federal Maritime Commission να εξετάσει πρακτικές που σχετίζονται με τη χρέωση, τις διαδικασίες προσφυγής, τις κυρώσεις που αξιολογούνται από τις γραμμές θαλάσσιων μεταφορών και άλλες περιοριστικές πρακτικές...

Πρόσφατα μόλις τον Ιούνιο, με την αύξηση των κρουσμάτων Covid-19 στη νότια Κίνα και την σχετική πρόκληση καθυστερήσεων στα λιμάνια της περιοχής, παρουσιάζεται μια ακόμη "αιτία" (;) της αύξησης και πάλι των τιμών θαλάσσιας μεταφοράς, αυτής των εμπορευματοκιβωτίων.

Τις τελευταίες ημέρες, στο οπλοστάσιο της αιτιολόγησης της αύξησης των τιμών θαλάσσιας μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων προστέθηκε και η διαταραχή από τις πρόσφατες πλημμύρες στην Κίνα και την Ευρώπη, οι οποίες πράγματι πλήττουν την door to door μεταφορά στο σύνολο των παγκόσμιων εφοδιαστικών αλυσίδων, αλλά είναι εντυπωσιακό πως η αύξησης τιμής της μεταφοράς εντοπίζεται αποκλειστικά στο σκέλος της θαλάσσιας μεταφοράς…

Αυτό το επίπεδο αυξήσεων δεν το βλέπουμε ούτε στις χερσαίες μεταφορές (οδικές και σιδηροδρομικές) αλλά ούτε και στις αεροπορικές που αφορούν στις εμπορευματικές μεταφορές. Προφανώς και υπάρχει σημαντική σχετική αλληλεπίδραση, αλλά αυτή η μεγάλη διαφοροποίηση των θαλασσίων μεταφορών εμπορευματοκιβωτίων απαιτεί περεταίρω αιτιολόγηση.

Δεν μπορεί να σαρώνουν έντονες βροχοπτώσεις και πλημμύρες σε μέρη της Δυτικής Ευρώπης (Γερμανία, Βέλγιο κλπ) και αυτό να αναδεικνύεται σε αιτία αύξησης των ναύλων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, από την Κίνα στην Αμερική.

Εκτός και αν υποστηριχθεί ότι το σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας αποτελεί ενιαίο κέντρο κόστους και όταν π.χ. διαταράσσεται, επειδή οι σιδηροδρομικές συνδέσεις έχουν καταστραφεί, τότε το κόστος μεταφοράς αυξάνεται εκεί που η βιομηχανία της μεταφοράς έχει τη δυνατότητα άσκησης πίεσης και αυτό είναι στο σκέλος της θαλάσσιας μεταφορά των εμπορευματοκιβωτίων και δυσκολότερα στο επίπεδο των υπολοίπων συνδυασμένων μεταφορών.

Αυτό τελικά είναι το μεγάλο πρόβλημα που πρέπει να διευθετηθεί.

Δεν μπορεί ότι συμβαίνει στην παγκόσμια οικονομία, το οποίοι προφανώς θα έχει επίδραση στις εφοδιαστικές αλυσίδες, να επιδρά άμεσα και σχεδόν κατά αποκλειστικότητα στην αύξηση των τιμών στις θαλάσσιες μεταφορές εμπορευματοκιβωτίων.

Είναι πλέον η στιγμή να συζητήσουμε για την "εποπτεία" της παγκόσμιας αγοράς μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.

Ο όρος "εποπτεία της αγοράς" περιλαμβάνει τις δραστηριότητες που διεξάγονται και τα μέτρα που λαμβάνονται από αρμόδιες αρχές, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι υπηρεσίες μεταφορών, συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις που ορίζει η διεθνής ισχύουσα νομοθεσία και ότι προστατεύεται το δημόσιο συμφέρον της παγκόσμιας κοινότητας που αυτή καλύπτει.

Γιατί τώρα;

Η σημασία της εποπτείας αποκαλύπτεται στον ορισμό της: τήρηση των κανόνων, ισότιμες συνθήκες ανταγωνισμού και καταπολέμηση αθέμιτων πρακτικών, προστασία της υγείας και της ασφάλειας των μελών της παγκόσμιας κοινότητας, χρηστών και καταναλωτών και προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας ασφάλειας.

Γιατί τώρα είναι η ώρα για αποτελεσματική εποπτεία της αγοράς. Σήμερα ισχύουν διαφορετικές συνθήκες που δίνουν την αιτιολογική βάση ενίσχυσης της εποπτικής δραστηριότητας σε παγκόσμιο επίπεδο, η οποία μέχρι σήμερα δεν βρισκόταν στην πρώτη γραμμή της δημόσιας συζήτησης.

Μια πρώτη προσέγγιση επιχειρήσαμε στο τεύχος του Μαρτίου των "Ναυτικών Χρονικών", που προκάλεσε αρκετές ενδιαφέρουσες αντιδράσεις και παρερμηνείες (ηλεκτρονική αναδημοσίευσή του σχετικού σχολίου εδώ με τίτλο: Οι ναύλοι για εμπορευματοκιβώτια και η ώρα των “παγκόσμιων ρυθμιστών”).

Η βάση της αναφοράς μας σε εκείνο το σχόλιο ήταν ότι «… Έχει μεγάλη σημασία και δεν μπορεί να μένει εκτός συζήτησης, το γεγονός της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης της μεταφορικής δραστηριότητας εμπορευματοκιβωτίων δια θαλάσσης, σε τρεις (3) παγκόσμιες συμμαχίες (Conferences). Αυτήν της 2Μ (Maersk και MSC), της Ocean Alliance (CMA CGM- Cosco –Evergreen) και της The Alliance (ONE- YANG MING- HAPAGLLOYD).

Οι παγκόσμιες αυτές συμμαχίες επεκτείνονται στο σύνολο της μεταφορικής αλυσίδας, με παραγωγικές δραστηριότητες και στη λιμενική βιομηχανία αλλά και στη λοιπή χερσαία μεταφορά.

Έχουμε δηλαδή το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα που στη θεωρία προσδιορίζουμε ως κάθετη ολοκλήρωση και αφορά στη μεταφορά door to door…».

Ήδη οι εξελίξεις στην Αμερική σε κάποιο βαθμό μας δικαιώνουν.

Σύντομα κατά πληροφορίες μας θα ακολουθήσει η Ε.Ε. και η Κίνα.

Θα το παρακολουθήσουμε με ενδιαφέρον.