Το ναυτιλιακό cluster στον Πειραιά της επόμενης δεκαετίας και η σχέση της πόλης με το Πανεπιστήμιό της

Πως θα οραματιζόσασταν τον Πειραιά και το λιμάνι του το 2020;

Θα επιχειρήσω να καταγράψω την εφικτή επιθυμία για τον Πειραιά του 2020 σε δυο πεδία. Στην σχέση του με την ναυτιλία και τις μεταφορές και στη σχέση του με το Πανεπιστήμιο Πειραιά.

Πειραιάς Ναυτιλία και Μεταφορές

Μια από τις παραλιμένιες πόλεις της περιοχής μας που θα έχει συνείδηση ότι είναι μια από τις πόλεις που έχουν σχέση με το λιμάνι μιας και δεν είναι το όλο λιμάνι στην επικράτειά της αλλά μέρος του. Έτσι θα εργάζεται με στρατηγική να αναπτύσσει διαρκώς πρωτοβουλίες ανάπτυξης και διατήρησης των δεσμών με τη ναυτιλία τις μεταφορές και το σύνολο των σχετικών με το λιμάνι δραστηριοτήτων. Αυτό είναι προϋπόθεση για να οργανωθεί με τρόπο ώστε να καρπώνεται τα συγκριτικά πλεονεκτήματα από την ύπαρξη του λιμανιού και από την ανάπτυξη του ναυτιλιακού cluster στην περιοχή. Ναυτιλία τότε πλέον δεν θα είναι μόνο η πλοιοκτησία και η ναυτεργασία όπως πολλοί την αντιλαμβάνονται σήμερα. Είναι μαζί με αυτούς και το σύνολο των εξειδικευμένων και πολύπλευρα κατηρτισμένων στελεχών των ναυτιλιακών επιχειρήσεων και συνολικά του ναυτιλιακού Cluster. Τα τμήματα οικονομικών, λογιστηρίου, προμηθειών, ασφαλίσεων και ασφαλιστικών απαιτήσεων, ναυλώσεων, πρακτόρων, ποιότητας, εσωτερικού ελέγχου, διαχείρισης προσωπικού, γραμματείας, δημοσίων σχέσεων, πρακτόρευσης πλοίων, τα ναυτιλιακά τμήματα ελληνικών και ξένων Τραπεζών, την διοίκηση ναυπη-επισκευασίας, τις ελληνικές και ευρωπαϊκές κρατικές υπηρεσίες, τους λιμενικούς οργανισμούς, τους ελληνικούς και ξένους ναυτιλιακούς οργανισμούς (Νηογνώμονες, Ασφαλιστικές επιχειρήσεις και Ρ&Ι Clubs, κ.ο.κ.), τις επιχειρήσεις εξοπλισμού και προμήθειας πλοίων, επιχειρήσεις συνδυασμένων μεταφορών κλπ. Σήμερα ο αριθμός των υπαλλήλων στις 4000, τουλάχιστον, εταιρείες του Πειραιά ανέρχεται σε 40.000 περίπου άτομα. Οι περίπου 1.000 ναυτιλιακές εταιρίες που είναι εγκατεστημένες στην περιοχή προσφέρουν απασχόληση σε περίπου 10.500 άτομα, η πλειονότητα των οποίων είναι Έλληνες πολίτες. Αθροιστικά, δηλαδή σε ναυτιλιακές επιχειρήσεις και σε εταιρίες που παρέχουν επικουρικές προς τη ναυτιλία υπηρεσίες στην ευρύτερη περιοχή, απασχολούνται περίπου 180.000 άτομα. Για όλους αυτούς ο Πειραιάς θα ήθελα το 2020 να είναι οργανωμένος να τους εξυπηρετεί με επαρκείς υποδομές και διευκολύνσεις ποιότητας και αυτοί να πληρώνουν για την χρήση αυτών των υπηρεσιών. Το ναυτιλιακό cluster θα χρειάζεται την υποστήριξη της πόλης και η πόλη όσο ποτέ άλλοτε θα έχει ανάγκη τη λειτουργία στους κόλπους της αυτής της κοινότητας της ναυτιλίας και των μεταφορών.

Πειραιάς και Πανεπιστήμιο

Η σχέση του Πανεπιστημίου με την ευρύτερη κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ζωή φαντάζομαι να έχει αναπτυχθεί σε τέτοιο επίπεδο που να αξιοποιεί ό ένας θεσμός τις συμβολές και πλεονεκτήματα του άλλου. Win-win συνεργασία. Να μη βαδίζουν όπως σήμερα παράλληλα στον ίδιο χωροτόπο χωρίς να ρίχνουν έστω και μια κλεφτή ματιά μεταξύ τους...

Στα λιπάσματα, στη «Ρετσίνας» ή δίπλα στο ΣΕΦ να έχει αναπτυχθεί ένα πανεπιστημιακό συγκρότημα χαμηλής δόμησης, που θα φιλοξενεί τις δραστηριότητες ενός σύγχρονου, δυναμικού και διαρκώς αναπτυσσόμενου πανεπιστημίου διεθνούς επιπέδου. Του πανεπιστημίου Πειραιά.

Η εκρηκτική εξέλιξη των τελευταίων 20 ετών στην Ανώτατη Εκπαίδευση είναι γνωστή σε όλους. Η ΑΒΣΠ (Ανωτάτη Βιομηχανική Σχολή Πειραιώς) εξελίχθηκε σε Πανεπιστήμιο Πειραιά με 10 Τμήματα Προπτυχιακών Σπουδών και 19 Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών για το 2010. Αντίστοιχη φαίνεται να είναι η δυναμική του για την επόμενη δεκαετία.

Και ποιες παρεμβάσεις θα έπρεπε να γίνουν, ώστε να μπορέσει να υλοποιηθεί αυτός ο οραματισμός;

Πειραιάς Ναυτιλία και Μεταφορές

Οι σχέσεις πόλης - λιμανιού ίσως να µην είναι ποτέ χωρίς προβλήματα, αλλά τα προβλήματα θα είναι λιγότερο σοβαρά αν υπάρχει ένα μακροπρόθεσμο όραμα το οποίο θα δείχνει τη σημασία του λιμανιού και το πώς θα πρέπει να αναπτυχθεί για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της πόλης.

Είναι σημαντικό να κατανοεί κανείς την ιστορία του λιμανιού και της πόλης, ιδιαίτερα της αλληλεξάρτησής τους.

Η έννοια της πόλης-λιμανιού, ως σύστημα που λειτουργεί στη βάση της συνέργιας, συνοψίζει ιδανικά την λογική και το αποτέλεσμα της συνεργασίας μεταξύ της πόλης και του λιμανιού της, το οποίο όμως μπορεί να αποδώσει καρπούς µόνο αν τα δύο μέρη συµφωνούν σε ένα καθαρό πλαίσιο για τις πολιτισμικές, οικονομικές και χωροταξικές τους σχέσεις.

Η χώρα φαίνεται να επιλέγει μόλις τώρα τη δημιουργία νέων θεσμικών εργαλείων και την αξιοποίηση κατάλληλων ανθρώπων που θα τα χρησιμοποιήσουν. Το σχετικό Υπουργείο επι της ναυτιλιάς, με τη συγκεκριμένη υπηρεσιακή δομή που είχε μέχρι πρόσφατα, όχι απλώς ήταν ανεπαρκές και αναποτελεσματικό αλλά και επικίνδυνο εργαλείο για το κράτος και την οικονομία.

Το πνεύμα του εκσυγχρονισμού της λειτουργίας του ναυτιλιακού Cluster στη χώρα μας υπάρχει. Ένα νέο και ακόμη ανεκδήλωτο κίνημα σκέψης, καταγράφεται ολοένα και περισσότερο στο δημόσιο λόγο. Οι αναγεννητικές δυνάμεις αλλαγής των κυρίαρχων αντιλήψεων μέχρι σήμερα για τη ναυτιλία, το ρόλο και τη σημασία της, υπάρχουν, είναι πολλές και αξιόμαχες, αλλά δυστυχώς ακόμη δεν έχουν συμβάλλει όσο θα μπορούσαν, μιας και ο θεσμικός παράγων, το Υπουργείο επί της ναυτιλίας μέχρι πρόσφατα, έτσι όπως λειτουργούσε, ήταν ο οργανωτής και θεσμικός καθοδηγητής της παρακμής, της ημιμάθειας για τα ευρωπαϊκά κεκτημένα και των μικροσυμφερόντων ελαχίστων θυλάκων της πλοιοκτησία έναντι των συμφερόντων της κοινωνίας και των πολλών εργαζομένων και επιχειρηματιών όχι μόνο της πλοιοκτησίας αλλά του συνόλου του ναυτιλιακού cluster. Δυστυχώς αυτή η αντίληψη για την αναγκαία αλλαγή του στρατιωτικού μοντέλου οργάνωσης του υπουργείου του σχετικού με τη ναυτιλία δεν έχει ακόμη υποχωρήσει ως λογική για το καλό της χώρας και της ναυτιλίας. Οι παρηκμασμένες αντιλήψεις που έχουν όλα αυτά τα χρόνια ηγεμονεύσει στους ηγέτες στα των θεμάτων επί της ναυτιλίας (μέρος της πλοιοκτησίας στην υπηρεσιακή πυραμίδα του σχετικού υπουργείου), επιβαλλόταν σε όλο το φάσμα της πολιτικής και λανθάνουσας τεχνοπολιτικής κοινότητας, δεδομένου του γεγονότος ότι στη χώρα διέθεταν και συνεχίζουν να διαθέτουν ολόκληρο κοινωνικό, διοικητικό και πολιτικό εξοπλισμό με πρωταγωνιστή το ίδιο το σχετικό μέχρι πρόσφατα υπουργείο, με τον οποίο αντιδρούν και θα επιχειρούν να ανατρέπουν κάθε απόπειρα αλλαγής.

Πειραιάς και Πανεπιστήμιο

Φαίνεται μέχρι τώρα όλα αυτά τα χρόνια, η ίδια η Πόλη, ο Πειραιάς, να μη νοιάζεται για το Πανεπιστήμιό της, με αποτέλεσμα αυτό να αναζητεί λύσεις στέγαση στην ευρύτερη περιοχή...

Πανεπιστημιακή Κοινότητα, Πρυτανικές Αρχές, Νομαρχία, Κόμματα, Κοινωνικοί φορείς και βεβαίως η Τοπ. Αυτοδιοίκηση πρέπει να ασχοληθούν και να σχεδιάσουν από κοινού τη λύση του στεγαστικού προβλήματος του Παν/μιου Πειραιώς. Τους αφορά όλους. Δεν μπορεί πλέον κανείς να αδιαφορεί για αυτό.